به نقل از «شبستان»

بانکداری سبز و بانکداری اسلامی / نقش فلسفه اسلامی توسعه پایدار در شکوفایی اقتصاد جهانی

تاریخ انتشار: ۲۱ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۱۷۷۰۰

فلسفه اساسی بانکداری سبز مشابه آموزه های اسلامی است. بانکداری سبز تعادلی را بین عملیات تجاری و حفظ محیط زیست طبیعی توسط بانک ها پیشنهاد می کند و بانک ها و سایر صنایع را ملزم می کند که مسئولیت های خود را در قبال محیط زیست طبیعی انجام دهند.

خبرگزاری شبستان،جهان اسلام: حدود 1400 سال پیش، اسلام آموزه‌ای را در مورد رفتار نسبت به محیط زییست و استفاده از منابع طبییعی به همه انسان ها یاد داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اسلام از طریق اصل جانشینی انسان در زمین، نقش او را در ارتباط با محیط زیست مشخص می کند و اینکه چگونه باید آن نقش را ایفا کند.

 

در آموزه های اسلامی آمده است که بشر نماینده خدا بر روی زمین است و خداوند منابع طبیعی مختلف روی زمین را به بشر واگذار کرده است. خداوند مسئولیت و پاسخگویی را در قبال استفاده از این منابع دنیوی بر عهده بشر قرار داده است.

 

در اسلام، داشتن منابع دنیوی با مسئولیت پذیری در استفاده از آنها مرتبط است. این امر با اعطای حقوق و به دنبال آن مسئولیت هایی به انسان، تعادلی را در اکوسیستم طبیعی ایجاد می کند. قرآن در این باره می‌فرماید: سپس در آن روز از فضل خدا سؤال می‌شوید».

 

اما متاسفانه بشر از این مسیر تولید و مصرف پایدار منحرف شد و شیوه های تخریب محیط زیست و استفاده ناپایدار از منابع طبیعی را در پیش گرفت. نتایج این انحراف در قالب تغییرات آب و هوایی جهانی، کمبود مواد غذایی، آلودگی فزاینده و منابع طبیعی کمیاب فاجعه بار بوده است. حالا زمان آن فرا رسیده است که بدانیم بقای بشر در بازگشت به آموزه های اسلام و ایجاد یک نظام اقتصادی است که با فلسفه اسلامی توسعه پایدار منطبق باشد.

 

فلسفه اساسی بانکداری سبز مشابه آموزه های اسلامی است. بانکداری سبز تعادلی را بین عملیات تجاری و حفظ محیط زیست طبیعی توسط بانک ها پیشنهاد می کند و بانک ها و سایر صنایع را ملزم می کند که مسئولیت های خود را در قبال محیط زیست طبیعی انجام دهند. این تطابق بانکداری سبز با مبانی دینی می تواند اثربخشی و کارایی آن را در مقابله با بحران زیست محیطی کنونی جهانی افزایش دهد.

 

اسلام دینی است که از اسراف به هر شکل و هدفی نهی می کند. این فلسفه زیربنایی را می توان در ابعاد مختلف بانکداری سبز مانند ساختمان های سبز نیز یافت. مشابه مفهوم «ساختمان‌های سبز»، معماری اسلامی با تاکید بر استفاده از مصالح ساختمانی که هیچ آسیب ناروایی به محیط زیست یا ساکنان آینده یک بنا وارد نمی‌کند از قوانین سادگی و بهره‌وری منابع پیروی می‌کند.

 

از نظر اسلام، هر بنایی که ساخته می شود باید به عنوان دارایی در برابر محیط طبیعی و جامعه باشد نه یک بدهی. معماری اسلامی از دستورالعمل‌های سبز مشابه ساختمان‌های سبز با ترکیب سیستم‌های تهویه موثر، مزارع داخلی و خارجی و استفاده از مصالح ساختمانی که می‌تواند شدت شرایط آب و هوایی را کاهش دهد، پیروی می‌کند.

هم افزایی دیگر بین بانکداری سبز و اصول اسلامی، حفظ منابع است. اسلام منابع طبیعی را «نعمت الله» به معنای «هدایای خداوند» که به بشر داده ، نامیده است. مسئولیت دقیق در مورد استفاده و مصرف این منابع را آموزش داده و استفاده بیش از حد و نابرابر منابع و هدر رفتن آنها را ممنوع می کند.

در قرآن آمده است: اسراف کنندگان برادران شیاطین هستند و شیطان نسبت به پروردگارش ناسپاسی می‌کرد». نزدیکک به 485 آیه در قرآن کریم در مورد زمین وجود دارد که نشان دهنده اهمیت فراوان اکوسیستم در اسلام است.

 

عنصر زیست محیطی بانکداری سبز را می توان در تعالیم حضرت علی بن ابیطالب (ع) مشاهده کرد، آن حضرت به مردی در مورد بهره برداری از زمین دستور دادند که می فرمایند: از آن به خوشی بهره مند شو تا یک نیکوکار باشی؛ یک تزکیه کننده، نه یک ویرانگر.

 

اسلام مانند سایر منابع طبیعی، هدر دادن آب را گناه می داند و استفاده مسئولانه از این منبع را موعظه کرده است. بحث درباره کاربرد و ارزش آب در قرآن کریم در بیش از 50 آیه و 40 سوره آمده است.

 

صنعت مالی اسلامی از زمان آغاز به کار خود در دهه 1970، تقریبا به 3 تریلیون دلار در سطح جهان افزایش یافته است. در پاکستان، صنعت بانکداری اسلامی نیز روندهای رشد مثبتی را نشان می‌دهد و سهم بازار دارایی‌ها و سپرده‌های بانکداری اسلامی در کل صنعت بانکداری به ترتیب 19.5 و 20.5 درصد تا پایان سال 2022 میلادی رسید. کشورهای اسلامی در حال توسعه مانند پاکستان می توانند با تغییرات اقلیمی مبارزه کنند و با سبز کردن بازارهای سرمایه اسلامی کشور، زیرساخت های اقتصادی مقاوم و پایدار در برابر اقلیم ایجاد کنند.

 

بسیج منابع مالی پروژه های اسلامی برای زیرساخت های سبز و توسعه خدمات بانکداری سبز اسلامی از جمله این اقدامات می تواند باشد. پروژه‌های مختلف در بخش‌های حمل‌ونقل، انرژی، کشاورزی، آب و فاضلاب نیز می‌توانند از طریق ابزارهای مالی مختلف اسلامی سبز تامین مالی شوند.

 

بانک‌های اسلامی می‌توانند صکوک سبز را در صنایع انرژی جایگزین، املاک و مستغلات و حمل‌ونقل برای حمایت از توسعه ساختمان‌های سبز پایدار و سازگار با محیط‌ زیست و برقی‌سازی حمل‌ونقل عمومی منتشر کنند.  برنامه‌های اوقاف و برنامه‌های مالی ترکیبی صنعت مالی اسلامی نیز دارای پتانسیل قابل توجهی برای کمک به تامین مالی پروژه‌های سبز مختلف است که از بهبود اقتصادی سبز، انعطاف‌پذیر و فراگیر حمایت می‌کنند.

 

بانک‌های توسعه‌ای چندجانبه مانند بانک توسعه اسلامی می‌توانندنقش کلیدی در حمایت از کشورها از طریق حمایت فنی و تامین مالی کاتالیزوری در توسعه صنایع بانکداری سبز اسلامی و ایجاد سبدهای تامین مالی آب و هوایی ایفا کنند.

 

اسلام راه موفقیت در دنیا و آخرت را 1400 سال پیش به همه انسان ها آموخته است. متاسفانه انسان ها توسط ایدئولوژی‌های دست‌ساز و مدل‌های کسب‌وکار همه این آموزه ها را ندیده گرفته اند.

 

با این حال، هنوز دیر نیست که متوجه شویم بانکداری اسلامی و بانکداری سبز دو روی یک سکه هستند. جنبش جهانی «سبز روییدن » یا «ایدئولوژی توسعه پایدار» مدت‌ها پیش و از طریق چشم‌اندازی عمیقا بهتر در اختیار مسلمانان قرار گرفته است.

 

این امر در سطح جهانی پذیرفته شده است زیرا طبق برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) نقش اسلام می‌تواند یکی از عوامل تعیین‌کننده سیاره زمین به سوی آینده‌ای پایدار باشد.

 

علما و عالمان دینی می توانند با ایجاد آگاهی نسبت به ارتباط ذاتی بین بانکداری سبز و بانکداری اسلامی نقش موثری در این زمینه ایفا کنند. کشورهایی که این واقعیت را در نظر می گیرند ، می توانند با اتخاذ ایدئولوژی بانکداری سبز اسلامی در مسیری پایدار از نظر زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی پیشرفت کنند.

پایان پیام/7

منبع: شبستان

کلیدواژه: بانکداری اسلامی آموزه های اسلام محیط زیست طبیعی ساختمان های سبز بانکداری سبز منابع طبیعی تامین مالی آموزه ها بانک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۱۷۷۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خاندوزی: پیشنهاد ایران به بانک توسعه اسلامی برای تأمین مالی با نرخ ترجیحی تأیید شد

وزیر امور اقتصادی و دارایی در حاشیه پنجاهمین نشست مجمع سالانه ۲۰۲۴ بانک توسعه اسلامی گفت: پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه پنجره تأمین مالی جدی با نرخ ترجیحی برای کشورها ایجاد شود، مورد تأیید اعضا قرار گرفت.

به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از شادا، سیداحسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی در حاشیه پنجاهمین نشست مجمع سالانه ۲۰۲۴ بانک توسعه اسلامی که از روز گذشته در شهر ریاض پایتخت عربستان سعودی در حال برگزاری است، اظهار کرد: دستور کار سال آینده بانک توسعه اسلامی برای پروژه‌هایی که تأمین مالی آن توسط بانک در کشورهای اسلامی انجام می‌شود، مورد تأیید اعضا قرار گرفت و پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه پنجره تأمین مالی جدی با نرخ ترجیحی برای کشورها ایجاد شود، مورد تأیید اعضا قرار گرفت.

وی افزود: قرار شد که بار مالی ناشی از این پنجره مالی توسط کشورهایی که جزو سهامداران این بانک هستند و جمع‌بندی اقتصادی مناسبی در حوزه اقتصاد کلان دارند، تأمین شود و درنتیجه بتوانیم شاهد این باشیم که در سال آینده بانک توسعه اسلامی برای نخستین بار از روش‌های تأمین مالی ترجیحی هم به عنوان یک پنجره تشویقی و ترجیحی استفاده کند.

وزیر اقتصاد در توضیح بیشتر تأمین مالی ترجیحی متذکر شد: یکی از روش‌هایی که بانک‌های توسعه بین‌المللی و چندجانبه، برای کمک ویژه به پروژه‌های خاصی که مورد تأکید بانک است یا نیازهای ویژه‌تری دارند، استفاده کردن از ظرفیت پنجره ترجیحی است، با نرخ‌های ترجیحی برای آن پروژه‌های مورد تأکید بانک که این شرایط تا به امروز در بانک توسعه اسلامی وجود نداشت که امسال این پیشنهاد ارائه شد و اکثریت اعضا نیز با این پیشنهاد موافق هستند.

وی ادامه داد: ما هم در بیانیه رسمی جمهوری اسلامی ایران به بانک توسعه اسلامی، هم موافقت خودمان را با این پنجره و هم شرایطی که پیشنهاد داده بودیم در ارتباط با مسئله تأمین مالی و اینکه به چه بخش‌هایی که پروژه‌های عمدتاً دانش‌بنیان و پروژه‌های حوزه فقرزدایی بسته به اولویت‌های توسعه‌ای کشورهای اسلامی هستند که بتوان در زمینه‌های مختلف از پنجره تأمین مالی ترجیحی استفاده کرد را مطرح کردیم که با استقبال اعضای ۵۷ کشور عضو بانک توسعه اسلامی هم مواجه شد.

خاندوزی همچنین بیان کرد: دیدگاه‌های خود را در خصوص حل و فصل موضوع مردم مظلوم فلسطین در این اجلاس بیان کردیم و همچنین بنا شد که فردا اعضای اجلاس بتوانند در خصوص اینکه صندوق ویژه‌ای برای کمک مالی برای حل و فصل مسائل اقتصادی مردم فلسطین تصمیم‌گیری کنند که بعد از تصمیم‌گیری نتایج آن به اطلاع مردم عزیز کشورمان خواهد رسید.

توسعه راه‌حل‌های فین تک تامین مالی اسلامی مورد توجه قرار گیرد

وزیر اقتصاد کشورمان در پنجاهمین نشست مجمع سالانه بانک توسعه اسلامی پیشنهاد کرد که سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه راه حلهای فین تک (فناوری مالی) تأمین مالی اسلامی برای بهبود دسترسی به خدمات مالی و دستیابی به بستری برای تسهیل مبادلات مالی بین کشورهای اسلامی به دلیل مزایای زیاد آن به صورت جدی مورد توجه بانک قرار گیرد.

سیداحسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی طی سخنانی در پنجاهمین نشست مجمع سالانه بانک توسعه اسلامی (ISDB) گفت: می خواهم از برگزار کنندگان رویداد باشکوه اجلاس سالانه ISDB تشکر کنم و از این فرصت استفاده کنم که افکار و ایده های خود را با همکاران برجسته ام به اشتراک بگذارم تا گذشته خود را گرامی بداریم و آینده خود را ترسیم نماییم.

وی ادامه داد: بسیار قدردان و مفتخرم که میبینم گروه ISDB در پنجاهمین سالگرد تاسیس خود یک موسسه مالی معتبر در سطح جهانی است که نقشی محوری در شکوفایی و همبستگی امت اسلامی و منطقه ایفا کرده است. این میزان از موفقیت و اثر بخشی بدون رهبری عالی رئیس و مدیران بانک همکاری عالی اعضای هیئت عامل و کادر مجرب گروه بانک با ایثار و ابتکار فراوان محقق نمی‌شود؛ من از همه آن‌ها تشکر میکنم.

وزیر اقتصاد کشورمان تصریح کرد: با توجه به مسیر آینده قبل از هر چیز با مردم مظلوم غزه که در غیرانسانی‌ترین شرایط زندگی میکنند در برابر رژیم نامشروع اشغالگر مقاومت می‌کنند و تلاش می‌کنند که کشور خود را بازیابند و در صلح و عزت زندگی کنند صمیمانه ابراز همدردی و پیشنهاد میکنم در بیانیه پایانی این مراسم ظلم و رفتار غیر انسانی رژیم صهیونیستی را محکوم کرده و کمک‌های بلاعوض فوری به برادران و خواهران مسلمان آسیب دیده مان اختصاص داده شود تا از رنج آن‌ها بکاهیم و به آن‌ها کمک کنیم تا خانه ها و زیرساخت‌های خود را بازسازی کنند؛ این پیشنهاد به خوبی با موضوع جلسات همبستگی و کامیابی مطابقت دارد.

خاندوزی همچنین گفت: علاوه بر مسائل ژئوپلیتیکی کل جهان و در قلب آن کشورهای عضو ISDB با چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی متعددی احاطه شده‌اند. در این زمینه من میخواهم از همسویی مجدد ۲۰۲۵-۲۰۲۳ استراتژی گروه بانک توسعه اسلامی قدردانی و تأکید کنم که گروه بانک توسعه اسلامی باید جهت گیری استراتژیک خود را مجدداً طوری تنظیم کند تا به طور مؤثر به چالش های توسعه ای مختلف پیش روی کشورهای عضو توجه کند.

وزیر امور اقتصادی و دارایی تاکید کرد: نسخه‌های اصلاح شده آتی استراتژی گروه بانک توسعه اسلامی مانند همیشه باید سیاستهای اصلاحی مؤثر را مجدداً فرموله کنند و اصل حکمرانی و تضمین پایداری مالی اقتصادی و زیست محیطی را به گونه ای که بر چالشها غلبه کنند، تقویت کنند.

خاندوزی پیشنهاد کرد که سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه راه‌حل‌های فین تک (فناوری مالی) تأمین مالی اسلامی برای بهبود دسترسی به خدمات مالی و دستیابی به بستری برای تسهیل مبادلات مالی بین کشورهای اسلامی به دلیل مزایای زیاد آن به صورت جدی مورد توجه بانک قرار گیرد.

وی ادامه داد: بی‌تردید گروه بانک توسعه اسلامی به عنوان یک بانک پیشرو در امت اسلامی قادر خواهد بود که نقش اساسی ایفا کند و جمهوری اسلامی ایران نیز با به اشتراک گذاشتن دانش و تجربیات خود آمادگی خود را برای همکاری با بانک و کشورهای عضو اعلام می‌دارد.

وی در پایان با قدردانی از رفتار حرفه‌ای گروه بانک توسعه اسلامی ابراز امیدواری کرد که بانک با استفاده از ابتکار و حسن نیت کارکنان و کشورهای عضو به اهداف ارزشمند خود یعنی همبستگی و شکوفایی دست یابد.

دیدار وزیر اقتصاد کشورمان با وزیر مالیه عمان

در دیدار وزیر اقتصاد عمان با سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد جمهوری اسلامی ایران هر دو کشور بر تجدید تفاهم نامه های مشترک گمرکی و سرمایه گذاری بین دو کشور تاکید و قرار شد لیستی از علاقمندان سرمایه‌گذاری کشور عمان برای ورود به بازار ایران نیز تهیه و به تهران ارسال شود.

در دیدار دوجانبه سعید بن محمد الصقری وزیر اقتصاد عمان با سید احسان خاندوزی، وزیر اموراقتصادی و دارایی جمهوری اسلامی ایران در ریاض بر تجدید توافقنامه های گمرکی و سرمایه گذاری بین دو کشور تاکید شد.

در این دیدار خاندوزی ضمن استقبال از علاقمندی کشور عمان برای همکاری دو جانبه و مشترک بین تهران و مسقط از پیگیری هایی که بعد از سفر پادشاه عمان به ایران انجام شد، ابزار رضایت کرده و علاقمندی جمهوری اسلامی ایران را برای تجدید تفاهمنامه های مشترک بین دو کشور در حوزه های گمرکی و سرمایه گذاری اعلام کرد.در عین حال، مقرر شد که دولت عمان لیستی از سرمایه‌گذاران علاقمند به سرمایه‌گذاری در ایران را در هفته آینده به ایران ارسال و همچنین موانع سرمایه‌گذاری مشترک بین دو کشور نیز برطرف شود.

همچنین قرار شد، در اولین فرصت، کمیته مشترک و دو جانبه هر دو کشور در موضوعات تکنیکی همکاری ها تشکیل و در اولین سفر وزیر اقتصاد جمهوری اسلامی ایران به مسقط این مسئله نیز نهایی شود.

در ادامه سعید بن محمد الصقری، وزیر اقتصاد عمان نیز با ابراز رضایت از علاقمندی کشورش برای تحکیم رابطه با جمهوری اسلامی ایران ابراز علاقمندی کرده و بر تسریع در عملیاتی و اجرایی شدن تفاهم‌نامه‌های بین دو کشور نیز تاکید کرد.

در سفر سلطان عمان به ایران یک توافق نامه حوزه سرمایه‌گذاری به عنوان کمیته مشترک سرمایه‌گذاری بین دو کشور به امضا شد و هر دو کشور برای توافق نامه حمایت از سرمایه‌گذاری به توافق رسیدند و پس از طی مراحلی در مجلس عمان به امضای دو طرف نیز رسید.

کد خبر 749162